Çünkü oldukça yavaş yürümelerinin aksine hızlı koşmaları, iri yapılarından beklenmeyecek fizyolojik bir davranış.
Peki bu yavaş yürüyüşleri, onların kasıtlı yaptıkları bir şey mi, yoksa tamamen fizyolojik mi?
Bizonlar, yavaş yürürken nasıl bu kadar hızlı koşabiliyorlar?
Boynuzlugillerden sığır familyasına ait olan bizonlar, yaklaşık 1 tona yakın bir ağırlığa sahipken vahşi yaşamda hayatlarını sürdürüyorlar. Amerika ve Avrupa’da hayatlarını sürdüren bizonlar, soylarının tükenme tehlikesiyle de karşı karşıyalar. Ülkemizde ise nesli çoktan tükendi.
Gerektiğinde saate 55-65 km hıza ulaşabilen bizonlar, bu hızlarını kısa süreli olarak koruyabiliyorlar. Peki, bunu nasıl yapıyorlar?
Bizonların çok güçlü arka bacakları var.
Bacakları, kısa süre içinde büyük bir kuvvet üreterek hayvanı hızla ileriye doğru itiyor. Koşarken özellikle arka bacakları, bir yay gibi gerilerek enerjiyi topluyor ve ani bir ivme kazanmasını sağlıyor.
Ayrıca doğada hayatta kalmak için birçok hayvan ya savunma mekanizması geliştiriyor ya da hızlı kaçma yeteneği kazanıyor. Bizonlar, yırtıcı hayvanlara karşı hızla kaçma yeteneği geliştirdiği için koşma yetenekleri oldukça güçlü.
Koştuklarında vücut dengesi ve kafalarının önemi de büyük.
Bizonların, vücutlarına oranla büyük kafaları vardır ve bu baş, koşarken ağırlık merkezini öne doğru kaydırarak dengelerini sağlamalarına yardımcı oluyor. Büyük gövdeleri sayesinde koşarken çok fazla enerji üretiyorlar, ancak bu enerjiyi uzun süre koruyamıyorlar.
Gelelim yavaş yürümelerine… Bizonlar, günlük yaşamlarında genellikle çok yavaş hareket ediyorlar. Bunun en önemli nedeni, enerji tasarrufu. Bizonlar, sanılanın aksine otçuldur ve geniş alanlarda besin aramak zorundadır. Dolayısıyla sürekli hızlı hareket ederlerse, çok fazla enerji harcamış olurlar.
Vücutları da oldukça ağır.
Yetişkin bir bizon 900-1000 kg ağırlığında olabiliyor. Bu kadar ağır bir hayvanın uzun süre hızlı hareket etmesi, hâliyle kaslarını ve eklemlerini aşırı yoruyor. Yavaş yürümek ise eklem sağlığını koruyarak uzun vadede hayatta kalmalarını sağlamış oluyor.
Sürü davranışını da es geçmemek gerekiyor. Bizonlar, sürüler hâlinde yaşadıkları için uyum içinde hareket etmeleri gerek. Bu da yavaş yavaş yürüyerek şekilleniyor.
Koşarken ve yürürken farklı sistemler kullanıyorlar.
Bizonların hızlı koşabilmesi ve yavaş yürüyebilmesi, farklı kas gruplarının devreye girmesiyle yakından ilişkili. Koştuklarında hızlı kas lifleri devreye giriyor. Bunlar, kısa süreli büyük enerji patlamaları sağlıyor ama bir o kadar da hızlı yoruluyorlar.
Yürürken de yavaş kas liflerini kullanıyorlar. Bu lifler, az enerji tüketiyor ve uzun süre dayanabiliyorlar. Dolayısıyla kaçma gereği hissettiklerinde hızlı kas liflerini devreye sokuyorlar.
Sonuç olarak bizonların yavaş yürüyüp hızlı koşmaları, doğada hayatta kalmaları için bir adaptasyon örneğidir. Hem avcılardan kaçıp vahşi doğaya ayak uyduruyorlar, hem de yavaş hareket ederek enerjilerini sarfetmemiş oluyorlar.
Kaynaklar: 1, 2Hayvanlarla ilgili diğer içeriklerimiz:
Kaynak: WEBTEKNO.COM