Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, güncel konuşmaların ardından tamamlandı. Karpaz’da yaşanan eşek katliamı vekillerin gündemindeydi. Bir sonraki toplantı 24 Şubat Pazartesi günü yapılacak.
– Hamzaoğulları
Cumhuriyetçi Türk Partisi Milletvekili Biray Hamzaoğulları, “Karpaz Bölgesinde Yaşayan Eşekler ve Son Beş Yılda Bu Konuyla Alakalı Hiçbir İcraatı Bulunmayan Hükümet Yönettiğini Zannedenler” konulu güncel konuşmasında, ilk olarak taksicilerle yaptığı konuşmadan bahsetti.
Taksicilerin, kaçak taşımacılıkla ilgili yasanın, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından geri çekileceğine dair duyum aldığını ifade eden Hamzaoğulları, bunun yapılmaması çağrısında bulundu. Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı'ya seslenen Hamzaoğulları, kaçak taşımacılığın bir an önce son bulması gerektiğini söyledi.
Eşeklerin vurulmasını kınayan ve bunu yapanların cezalandırılmalarını isteyen Hamzaoğulları, son beş yılda eşekler için hiçbir şey yapılmadığını belirterek, “Vurulma olayı üstümüze üstümüze geldi” dedi.
Eşeklerle ilgili geçmişte dört tane ölümlü kaza olduğunu ifade eden Hamzaoğulları, “Bu sıkıntılar bölge halkı için hep vardır” dedi. Hamzaoğulları, bölgede ekim yapan insanlara kuraklıkta verilen katkı gibi fon ayrılıp, ayrılmadığını da sordu.
“Bu eşekler kesinlikle ölmeyi, öldürülmeyi hak etmez ama bu insanlara da bir çözüm üretmeniz gerekirdi” diyen Hamzaoğulları, Dipkarpaz’daki bölge halkının korunma için ucuz yollu telleme yöntemleri yaptığını belirtti.
Yenierenköy’e gelen eşeklerin bir kişiye zarar verdiğini anlatan Hamzaoğulları, eşeklerle mücadele etme projesinde geç kalındığını dile getirdi. Biray Hamzaoğulları, “Yanlışlıkla bir adım atarsanız, Karpaz halkına ilaç gibi gelebilir” dedi.
-Kürşat
Cumhuriyetçi Türk Partisi Milletvekili Fide Kürşat, “Tarım Bakanlığı Vazifeleri ve Vaziyetleri” konulu güncel konuşmasında, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hüseyin Çavuş’a, Genel Kurul salonunda olduğu için teşekkür ederken, denetim gününde konuşma başlıklarıyla en az alakalı bakanın nöbetçi bakan olduğu eleştirisinde bulundu.
Sür kurumu ve süt borsasında yaşananlara değinen Kürşat, son iki borsada da saat ikide değerlendirilmesi gereken süt borsası sonuçlarının, dörtte, beşte açıklandığını kaydetti. Kürşat, normalde bu işlemin 15 dakika sürdüğünü anlattı.
Bakan Çavuş’un, süt borsasındaki fiyatları beğenmemesi nedeniyle sürenin uzadığını dile getiren Kürşat, süt fiyatının Bakanın müdahalesine göre değiştiğini savundu. Kürşat, Sayıştaylığın, bu konuda görev alması ve denetleme yapması gerektiğini söyledi.
Süt borsası sonuçlarının Bakan Çavuş’un onayından geçmeden açıklanmadığını belirten Kürşat, “Bu süt borsası tarihinde bir ilk” dedi. Bunun hukuka aykırı bir uygulama olduğunu ifade eden Kürşat, “Mevzuatlara uymak zorundayız” diye konuştu.
Doğrudan Gelir Destekleri ile ilgili açıklamanın ne zaman yapılacağını soran Fide Kürşat, tarımsal üretime ayrılan desteklerin üreticilerin bilgisine sunulmasını beklediklerini söyledi. Toprak Ürünleri Kurumu’nda (TÜK) arpanın “gıdım ile” üreticilere verildiğini kaydeden Kürşat, “TÜK arpa ihtiyacını planlamaktan yoksun durumdadır” dedi.
Karpaz’da yaşanan vahşetin özrü olamayacağını dile getiren Kürşat, bu konunun Karpaz’ın kanayan yarası olduğunu kaydetti. “Eşeklerin yaşadığı vahşetin tek sorumlusunun bugün Genel Kurul’da koltuklarda oturmayan yöneticiler” olduğunu ileri süren Kürşat, bu konuya bir çözüm bulunmasının şart olduğunu belirtti. Hayvanların, hayvan refahı çerçevesinde yaşatılmaları gerektiğini ifade eden Kürşat, Ceza Yasası’ndaki değişiklikle ilgili bilgilendirme talep etti.
Harup üreticilerinin emeğinin karşılığını alamadığını da söyleyen Kürşat, “Üreticiler görmezden geliniyor” dedi. Narenciye konusunda da sorular yönelten Fide Kürşat, su fiyatlarının önemli bir girdi maliyeti olduğuna dikkat çekerek, üreticilerin farklı fiyatlardan su aldığını kaydetti. Kürşat, Doğancı’da üst geçidin olduğu yerdeki borularda sızıntı olduğunu da dile getirdi.
Taşkent’teki bir orman arazisinin “yandaş bir kişi” tarafından tellendiği yönündeki konuya da değinen Kürşat, Yeşilköy’deki mezarlıkta gömülecek yer kalmadığını söyledi. Akçay’da bir kırsal kesim arazisine mandıra yapıldığını anlatan Kürşat, bu konuda da sorular sordu.
-Çavuş: “Benim herhangi bir şekilde talimatım olmadı, olmayacak”
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hüseyin Çavuş ise söz alıp kürsüye çıkarak, ilk olarak Hamzaoğulları’na yanıt verdi. Çavuş, üreticilere, ödemelerin, Genel Tarım Sigortası Fonu Tüzüğü çerçevesinde yapıldığını dile getirdi.
Kürşat’ı da yanıtlayan Hüseyin Çavuş, süt borsası konusunda borsa tüzüğüne göre hareket ettiğini, 2024 yılını 23 Milyon TL’lik artıyla kapattıklarını ve bunu hayvan üreticilerine yansıttıklarını söyledi. “Bahsettiğiniz dönemle ilgili benim herhangi bir şekilde talimatım olmadı, olmayacak” diyen Çavuş, yasalar ve tüzükler çerçevesinde hareket ettiklerini yineledi. Bakan Çavuş, “Borsa noktasında hiçbir zaman tüzükten dışarı çıkmadık, çıkmayacağız” vurgusu yaptı.
Doğrudan Gelir Desteklerinin tamamını güncelleyerek, Bakanlar Kurulu’na gönderdiklerini, bugün geçeceğini ve ödemelerin başlayacağını söyleyen Çavuş, Doğrudan Gelir Destekleri yayınlandıktan sonra harup üreticilerinin ödemelerinin de başlayacağını kaydetti.
Kalkanlı’dan Güneşköy’e kadar olan bölgeye su vermeye başladıklarını ifade eden Çavuş, su fiyatlarının çeşitli olduğunun doğru olduğunu, çalışmalar yaptıklarını ve bazı yerlerde fiyatları aşağıya çektiklerini belirtti. Bakan Çavuş, en önemlisinin kayıp-kaçaktan sonraki planlama olduğunu vurguladı.
Doğancı’ya tarımsal su vermediklerini ifade eden Bakan Çavuş, bu konuda notunu aldığını, ilgileneceğini kaydetti. Akçay’daki mandıralar konusunda ise Çavuş, organize hayvancılık bölgelerinin İçişleri Bakanlığı’na bağlı olduğunu ifade ederek, İçişleri Bakanı ile konuyu görüşeceğini belirtti. Yeşilköy’deki mezarlık konusunda ise Bakan Çavuş, İçişleri Bakanı’nın konu üzerinde çalıştığını, adımları paylaşacağını söyledi.
-Özuslu
Cumhuriyetçi Türk Partisi Milletvekili Sami Özuslu, “Son Siyasi Gelişmeler” konulu güncel konuşmasında, trafik konusuna değindi. Trafiğin özü itibarı ile bir halk sağlığı sorunu olarak nitelendirildiğini söyleyen Özuslu, trafiğe sadece teknik makamların değil Dünya Sağlık Örgütü’nün de kafa yorduğunu dile getirdi.
Hükümet programında trafik ve karayolları ile ilgili neler yazdığını aktaran Özuslu, “Tek bir adım dahi atılmadı” dedi. Özuslu, 1975’ten bu yana 50 yılda Kuzey Kıbrıs’ta 108 binin üzerinde kaza olduğunu, 50 bin civarında kişinin yaralandığını, 2 bin 20 kişinin ise hayatını kaybettiğini belirtti. “Bu rakamlar korkunçtur” diyen Özuslu, trafik kazalarının önlenebileceğini vurguladı.
Trafik kazalarının dünyadaki ölüm nedenleri arasında 11’nci sırada geldiğine dikkat çeken Özuslu, gelişmiş sayılan ülkelerde insan odaklı işler yapıldığını ifade ederek, ülkede ise yol aydınlatması konusunda yetki karmaşası yaşanmasını eleştirdi.
“Evet, trafik bir halk sağlığı sorunudur” diyen Özuslu, hastalık başladıktan sonra değil öncesinde tedbir alınması gerektiğini söyledi. Sami Özuslu, hükümete, insan hayatıyla ilgili konularda konsantrasyon çağrısında bulundu.
Trafikte bir buçuk ayda 10 kişinin hayatını kaybettiği dile getiren Özuslu, “Vizyonsuz, hedefsiz, kaptansız gemiyle gideceğimiz yer, iyi bir yer değil” dedi.
-Uluçay
Cumhuriyetçi Türk Partisi Milletvekili Teberrüken Uluçay, “Çarşı, Ekonomi ve Siyaset” konulu güncel konuşmasında, siyasette belirsizliğin artan bir seyir halinde devam ettiğini söyledi.
Uluslararası ilişkilerde bölgesel atraksiyonların ön plana çıkabileceği öngörüsünde bulunan Uluçay, Güney Kıbrıs ile ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine yönelik orta vadeli bir yol haritası çıkarılması gerektiğini kaydetti.
Türkiye’de yaklaşık iki yıldır uygulanan ekonomi politikalara değinen Teberrüken Uluçay, enflasyon konusunda verilen mücadelenin öngörülen sonucu vermediğini, enflasyonu düşürme hedefinin 2026’ya sarktığını kaydetti. Uluçay, enflasyonla mücadelenin yavaş gittiğini dile getirdi.
Uluslararası siyasetin ve ekonomik çıkmazın KKTC’yi de etkileyeceğini ifade eden Uluçay, KKTC’de kısa vadede gelirlerin artırılması gerektiğini vurguladı. Uluçay, turizm gelirlerinin artırılmasının önemli bir çıkış noktası olabileceğini söyledi.
Karpaz’da eşeklerin öldürülmesi olayına da değinen Uluçay, “Eşekler, Kıbrıs adasının sembolüdür” diyerek, doğanın sunduğu mirasın gelecek nesillere taşınması gerektiğinin altını çizdi. Uluçay, Karpaz bölgesinde doğal alanın korunmasına odaklanılmasının şart olduğunu kaydetti.
-Özdenefe
Meclis Başkan Yardımcısı Milletvekili Fazilet Özdenefe de, “Son Siyasi Gelişmeler” konulu güncel konuşmasında, Karpaz bölgesindeki eşeklerin katledilmesine değindi ve son beş yıldır konuyla ilgili “taş taş üstüne” konulmadığını belirtti.
“Şiddet kültürünün baskısını toplumumuzda hissediyoruz” diyen Özdenefe, her bir bireyin vicdanının Karpaz’daki olayla ilgili rahatsız olduğunu söyledi.
Şiddet türleri arasında ciddi bir bağlantı olduğunu ifade eden Özdenefe, İngiltere’deki bir araştırmaya göre, seri katillerinin önemli bir kısmının geçmişinde hayvan istismarı olduğunu belirtti. Özdenefe, Amerika’daki bir araştırmaya dair de veriler paylaştı.
Ülkede bu tip araştırmalar olmadığını kaydeden Özdenefe, “Veri fukarası bir devletiz maalesef” diye konuştu. Eşek katliamıyla ilgili hükümet yetkililerinin açıklamalarını eleştiren Özdenefe, “Sanırsınız muhalefet” dedi.
Hayvan Refahı Yasası’na işaret eden Fazilet Özdenefe, Veteriner Dairesi’nin Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı olduğunu söyledi. Özdenefe, “Konuyla ilgili bugün Bakan Çavuş’tan daha detaylı bir açıklama beklerdim” diye konuştu.
Şiddet kültürünün normalleşmemesi açısından cezalandırılması gerektiğini belirten Özdenefe, sadece ceza değil eğitimin de önemine vurgu yaptı. Şiddetin toplumsal bir sorun olduğunu ve bunu elimine etmenin başta hükümet olmak üzere herkesin sorumluluğu olduğuna işaret eden Özdenefe, hükümetin bu konudaki notunun ise sıfır olduğunu kaydetti.
-Çavuş
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hüseyin Çavuş ise Özdenefe’ye yanıt verdi. Üretici kimliğiyle, bahsedilen hususları bilen bir kişi olarak gereğini yaptığını dile getiren Çavuş, polislerle bölgeye gidildiğini, yasa gereğince soruşturma başlatıldığını ve cezanın kesileceğini kaydetti.
Tarım Bakanlığı’nın bu sürecin takipçisi olacağını vurgulayan Bakan Çavuş, insana, hayvana ve doğaya saygılı olunması gerektiğini belirtti. Eşeklerin bölgeden kaçmasının insan eliyle olduğunu belirten Bakan Çavuş, bariyerlerin orta yerden kaldırıldığını ifade etti.
Eşeklerin sağlıklı bir şekilde toplatılması için de çalışma başlattıklarını kaydeden Bakan Çavuş, gıda ve su noktasında ilgili daireleri de yönlendirdiğini belirtti. Bakan Çavuş, “Kabullenebilecek bir olay değil, takipçisi olacağız” diyerek, konuşmasını tamamladı.
Konuşmaların sonrasında sözlü ve yazılı sorular bölümüne geçildi. Meclis Başkanı Ziya Öztürkler, Başbakan Ünal Üstel’in, cevaplanmayan yazılı sorularla ilgileneceğini bizzat kendisine ilettiğini kaydetti.
Ardından Genel Kurul tamamlandı. Gelecek birleşim 24 Şubat Pazartesi saat 10.00’da yapılacak.
