Gündem

Balinalar Neden Menopoza Giriyor?

Araştırma yaptıkça doğada her zaman sürprizlerle karşılaşıyoruz. Özellikle vahşi doğada şaşırtıcı olan şeylerden biri ise balinaların menopoza girmesi. Yalnızca insanlarda var olduğunu düşündüğümüz menopoza neden balinalar da giriyor?

Balinalar Neden Menopoza Giriyor?
01-05-2024 11:13

Neredeyse tüm canlılar, genlerini bir sonraki nesile aktarmak için üremeye devam eder. Temel içgüdülerden biri olan üreme, genellikle canlının hayatta kaldığı ana kadar devam eder ancak balinalarda durum böyle değil.

Hayvanlar aleminde menopoz, oldukça nadir görülen bir durum. Vahşi yaşamda menopozdan sonra canlının hayatı son bulurken, bazı balinalar belirli bir yaştan sonra menopoza girip üremeyi durduruyor ama yaşamaya devam ediyor. 

Bazı balinaların menopoza girmesi, evrimsel sürecin dışında belirli bir içgüdüden geliyor.

Tüm balinalar değil, yalnızca kısa yüzgeçli pilot balinaları, sahte katil balinalar, katil balinalar, deniz gergedanları ve belugalar olmak üzere beş dişli balina türü menopoza giriyor. Bu türler, diğer balinalara göre ortalama 40 yıl daha uzun yaşıyor. Aynı zamanda kendi türlerindeki erkek balinalardan da daha uzun yaşıyorlar.

Evrimsel sürece baktığımızda hayvanlar aleminde menopoza giren türler, doğal olarak üreme yetilerini kaybettikleri için çok uzun yaşamıyorlar. Ancak 40 yıl daha yaşayan balinalara baktıklarında bilim insanları, bu durumun balinalarda değişimediğini gördüler ve onlar için iyice merak konusu oldu.

Bu balinaların menopoza girmesi ise oldukça stratejik. Neden mi?

Saydığımız balina türleri, üreme süreçlerini kısaltıp yaşama sürelerini olabildiğince uzatıyorlar. Bunun sebebi ise kendi aile üyelerine daha iyi bakabilmek ve tehlikeden korumak istemeleri aslında.

Yani bir balina, üreme sürecini durdurup diğer üyelerle daha çok zaman geçirmek istiyor. Herhangi bir tehlike durumunda onları savunabilmek, koruyup kollamak ve yeniden doğurmak yerine mevcut yavruları ile ilgilenmek istiyor. Annelik içgüdüsü işte.

Üstelik bir dişi balina, diğer aile üyeleri ile aynı anda hamile kalmamaya özen gösteriyor.