Ä°ÅŸtahsızlığın çocuklarda sık görülen bir semptom olduÄŸunun altını çizen Uzm. Dr. Ä°nanç, “Günlük yiyecek alım miktarında azalma olarak tarif edilebilir. Ä°ÅŸtahsız çocuk ağızdan beslenmeye karşı direnç gösterir, büyüme ve geliÅŸmesi olumsuz etkilenir” diye konuÅŸtu.
ORGANÄ°K VE ORGANÄ°K OLMAYAN Ä°ÅžTAHSIZLIK SEBEPLERÄ°
Çocuklarda iştahsızlık sebeplerinin ikiye ayrıldığını belirten Uzm. Dr. İnanç, organik iştahsızlık sebeplerini şöyle sıraladı:
“Prematüre doÄŸum, besin alerjisi, metabolik hastalıklar, inflamatuvar hastalılar, gastroözofageal reflü,vitamin ve mineral eksikliÄŸi, anemi, yarık damak ve yarık dudak, kabızlık, karın aÄŸrısı, MSS hastalıkları, makroglossi (dil büyüklüğü), malabsorbsiton sendromları özellikle çölyak hastalıkları, kardiyak ve solunumsal problemler, malin hastalıklar.”
Uzm. Dr. İnanç, organik olmayan iştahsızlık sebeplerini ise şu şekilde sıraladı:
“ÇocuÄŸun yemek vermeye zorlanması, baskıcı tavır uygulanması. ÇocuÄŸun baÅŸkaları tarafından beslenmesi (dadı, yakın akrabalar). ÇocuÄŸun fiziksel aktivitesinin az olması. Beslenme sırasında TV, tablet ve video seyredilmesi. Abur cubur ve diÄŸer saÄŸlığa zararlı yiyeceklerin tüketilmesi. ÇocuÄŸun yanında sürekli iÅŸtahsızlığından bahsedilmesi. Besin seçici çocuklar (genelde aile fertlerinde besin seçici birini örnek alırlar). Bebeklerde iÅŸtah kaybı genelde sütten ek gıdaya geçiÅŸ sırasında olur, yani kıvam ve tada alışmalara zorlanırlar. Tüm bu faktörler çocuklarda davranış temelli iÅŸtahsızlığa sebep olur.”
DOYDUYSA BİRKAÇ LOKMA DAHA VERMEYİN
Çocuklarda iÅŸtahsızlık konusunda ailenin ve çevresel faktörlerin etkilerinden bahseden Uzm. Dr. Ä°nanç, “Çocuk kreÅŸe ne kadar erken verilirse, zararlı besinlerle o kadar erken tanışır. Beslenmeye teÅŸvik anlamında ödül verme veya cezalandırma yönelmelerin kullanılması, annenin çocuÄŸu beslenmeye zorlaması, öğün saatlerinden önce meyve, kraker vb. gibi atıştırmaların verilmesi, bir beslenme düzenin olmaması çocuklarda iÅŸtahsızlığa yol açabilir. ÇocuÄŸa beslenme ile ilgili son derece kesin sınırlar çizen ebeveynin sigara ve hazır gıda gibi zararlı alışkanlıkları olması da ailesel faktörlerden kaynaklı sorunlardandır. Baskıcı bir yaklaşımla çocuÄŸu acıktığında deÄŸil, ailenin belirlediÄŸi saate beslenmeye zorlamak, doyduÄŸu halde birkaç lokma da fazla yedirmek yapılan yanlışlardandır. Blender bebek, anneler daha rahat yutmaları için ek gıdaları blender yapmaları” dedi.
ARKASINDA DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ YATABİLİR
İştahsız bir çocuğun teşhis ve tedavi yollarına değinen Uzm. Dr. İnanç, "Tam bir fizik muayene yapılmalıdır. Kliniğe göre laboratuvar tetkikleri bize teşhis koymada yardımcı olur. İştahsız çocukta büyüme ve gelişme geriliği varsa, mutlakta altında yatan organik bir sebebin olup olmadığını araştırılmalıdır. İştahsız çocuğun gelişim kartının incelenmesi, bize iştahsızlığın derecesi hakkında ön bilgi verir. Beslenme sorunları bebeğin hem fiziksel hem zihinsel gelişimini etkileyeceği için en hızlı şekilde fark edip tedavi edilmelidir. Yeni doğan döneminde bebeğin gelişim için kilo kontrolü, aylık ya da gerekirse her hafta takip edilmeli. Demir eksikliği anemisi, çocuklarda sık görülen beslenme anemisi olup ve ilk bulgulardan biri iştahsızlıktır. İştahsız çocuğun klinik takip ve değerlenmesinde gerileme durumunda beslenme gözden geçirilip gerekirse çocuk gastroenteroloji uzmanının görüşü alınır" şeklinde konuştu.
ISRARCI VE BASKICI TAVIR SERGÄ°LENMEMELÄ°
Aile bireylerinin beslenme sırasında beslenmeyi etkileyecek davranışlarda bulunmaması gerektiğini ve kendilerinin de yiyeceklerde seçici davranmamasının önemine değinen Uzm. Dr. İnanç, şu bilgileri paylaştı:
“Çocuklar söylenenlerden ziyade gözlemledikleri tutum ve davranışları benimser. Masaya hep beraber oturulmalı ve birlikte kalkılmalı, ısrarcı ve baskıcı tavır sergilenmemelidir. Öğün aralarında verilen paketlenmiÅŸ meyve suları, süt gibi gıdalar çocuÄŸun çabuk doymasına ve öğün atlamalarına neden olur. Abur cubur, asitli içecekler ve paketlenmiÅŸ ürünlerden uzak durulmalıdır. Son zamanlarda bu ürünlerin tüketimi çocuklar arasında artış göstermiÅŸtir. KreÅŸ ve anaokulu yetkilileri de bu konuda duyarlı olmalıdır. Yemek sırasında televizyon izlemek, oyun oynamak gibi dikkat dağıtıcı davranışlardan da uzak durulmalıdır. Vitamin ve mineral eksikliÄŸi olmayan çocuklara gereksiz vitamin verilmemelidir.”
BESLENME EÄžLENCELÄ° HALE GETÄ°RÄ°LMELÄ°
ÇocuÄŸun beslenmesinin kalabalık ve diÄŸer çocuklarla birlikte yapılmasının olumlu etkileri olabileceÄŸini dile getiren Uzm. Dr. Ä°nanç, “ÇocuÄŸun tabağı ilgi çekecek ÅŸekilde süslenmeli ve kendisinin seçim yapmasına izin verilmelidir. ÇocuÄŸun bakımını ve beslenmesini üstlenen kiÅŸilere eÄŸitim verilmeli, yanlış beslenme uygun ÅŸekilde anlatılmalıdır. Beslenme eÄŸlenceli hale getirilmeli, ÅŸakalar ve oyunlar yapılarak çocuÄŸun yemek yemesi zevkli hale getirilmelidir. ÇocuÄŸunuz için yaptığınız yemekleri dikkat çekici sunumlarla süsleyin. ÖrneÄŸin, salatalık ve havuçtan göz, kaÅŸ oluÅŸturabilirsiniz. Her çocuÄŸun kendine özgü damak tadı vardır. Çocuklar arasında kıyaslama yapmak rahatsız edici olur. ÇocuÄŸun kararlarına saygılı olunmalı, sevmediÄŸi gıdalarla sevdiÄŸi gıdalar karıştırıp tatlandırılarak sunulmalıdır. Ä°ÅŸtahsız çocuÄŸun tedavisinde esas görev anne babalarda olup sabırlı davranılmalıdır” dedi.
DHA
Kaynak: SACITASLAN.COM
